Dynia, cukinia, kabaczek – ogród w kolorach jesieni

   Polska złota jesień najczęściej kojarzy nam się z babim latem i opadającymi z drzew, wielobarwnymi liśćmi. Pamiętajmy, że to również czas intensywnych prac i obfitych zbiorów dla rolników, ogrodników i działkowców. Ogrody też przybrały jesienne kolory! Właśnie rozpoczął się sezon na warzywa dyniowate, począwszy od pomarańczowych dyń, przez zielone i żółte cukinie, aż po jasnozielone kabaczki.

   Dyniowate to rośliny jednoroczne. Oprócz bogatych właściwości odżywczych i zdrowotnych, są cenionym produktem kulinarnym. Świetnie sprawdzają się jako składniki zup, dań jednogarnkowych, sałatek, czy nawet deserów! Łączą w sobie to, co najlepsze – niską kaloryczność, dużą zawartość składników odżywczych i minerałów oraz wyborny smak. By zachować walory dyniowatych na dłużej, można przyrządzić z nich marynaty i przetwory.

Miąższ, pestki i olej z dyni

   Dynia ma bardzo mało kalorii (17-32 kcal w 100 g miąższu), szybko syci i stanowi doskonałe źródło błonnika. Może być spożywana przez osoby odchudzające się. Jest szczególnie bogata w beta-karoten, który chroni przed wolnymi rodnikami. Co więcej, zawiera wit. B i szereg składników odżywczych: kwas foliowy, cynk, fosfor, wapń i potas. Polecana w żywieniu dzieci oraz osób chorych na miażdżycę, choroby wątroby, niewydolność nerek, otyłość i zaburzenia przemiany materii, a to ze względu na niską zdolność wiązania azotanów z gleby. W przypadku ciężarnych kobiet, może być wykorzystana jako środek przeciwwymiotny. Wzmacnia także system immunologiczny.

   Niezwykle cenne są również pestki dyni – mają wysoką zawartość cynku i lecytyny. Zwiększają przemianę materii oraz korzystnie wypływają na czynności mózgu. Powstaje z nich tłoczony na zimno olej, który oprócz mnóstwa witamin (A, C, D i witaminy z grupy B), zawiera też fitosterole – substancje obniżające poziom cholesterolu i zwalczające wolne rodniki. Jest bogaty w potas, selen, cynk, wapń i żelazo. Należy pamiętać, że olej z pestek dyni nie nadaje się do obróbki termicznej.

Cukinia – na wrażliwy żołądek

   Podobnie jak dynia, cukinia ma wyjątkowo niską wartość energetyczną – zaledwie 13 kcal na 100 g. I tak samo, jak ona – zawiera przy tym mnóstwo witamin (C, A, K i wit. z grupy B) i składników mineralnych (przede wszystkim magnez, potas i żelazo). Ma także pozytywny wpływ na układ krążeniowy i pokarmowy – łagodzi objawy nadkwaśności. Zalecana osobom o wrażliwym układzie pokarmowym. Zawarte w cukinii związki zasadowe działają alkalizująco i wpływają korzystnie na proces trawienia. Dodatkową zaletą cukinii jest to, że w jej owocach nie odkładają się metale ciężkie.

Może być stosowana w diecie małych dzieci, już od ukończenia 6 miesiąca życia. Przyrządza się z niej zupy, zapiekanki, leczo, nadaje się także do grillowania. Co ciekawe, cukinia równie dobrze smakuje na surowo. W niektórych regionach, za przysmak uchodzą też jej jadalne kwiaty, np. smażone w cieście naleśnikowym.

Kabaczek – odkwasi organizm

   To niskokaloryczne warzywo zawiera duże ilości cukrów, wit. C, PP, B1 i karotenu. Ponadto, jego owoce nie kumulują metali ciężkich. Odkwasza organizm oraz sprzyja przemianie materii. Niezaprzeczalną zaletą kabaczka jest znakomity smak.

W kuchni, kabaczki podaje się na surowo, smażone, pieczone, duszone czy gotowane. Przyrządza się z nich zupy, surówki, sałatki, napoje, desery i marynaty. Trzeba jednak pamiętać, aby większe kabaczki o grubszej skórce obierać.

– "To nieprawda, że tylko wiosna obfituje w świeże warzywa i owoce. Jesień również jest smaczna i zdrowa, a to za sprawą roślin dyniowatych, na które właśnie rozpoczął się sezon. Nie dość, że są bogate w wartości odżywcze, to mają też niezrównane możliwości kulinarne i świetne walory smakowe. Warto, by na stałe zagościły w naszym jadłospisie" – mówi Agnieszka Falba-Gałkowska, Dyrektor Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych, Organizator IV edycji kampanii „Pora na pomidora, czyli jak tu nie kochać polskich warzyw i owoców”.

O kampanii

   W ramach IV edycji kampanii społeczno-edukacyjnej „Pora na pomidora, czyli jak tu nie kochać polskich warzyw i owoców” zaplanowano działania skierowane zarówno do dzieci, jak i ich opiekunów: warsztaty warzywno-owocowe we współpracy z wybranymi przedszkolami oraz szkolenia dla kadry szkolnej w kilku miastach Polski, które poprowadzi specjalista ds. żywienia.

   Na stronie internetowej www.poranapomidora.com można znaleźć informacje na temat walorów zdrowotnych warzyw i owoców oraz zasad zdrowego żywienia dzieci i młodzieży, m.in.: jak rozpoznać niepokojące sygnały wzrostu masy ciała, jak wpływać na zmianę nawyków żywieniowych, a także porady eksperta dietetyka i przepisy na dania z warzywami i owocami dla najmłodszych.

   Organizatorem działań, sfinansowanych ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw, jest Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych.

DW