Osteoporoza
To przewlekła choroba kości, która często jest niewyczuwalna do pierwszego złamania, które mogą wystąpić nawet przy niewielkim urazie.
Najczęściej dotyczy kręgosłupa, kości przedramienia i szyjki kości udowej. Nadmierna podatność na uszkodzenia kości w osteoporozie wynika ze zmniejszenia gęstości mineralnej kości i zaburzenia jej struktury.
Najczęściej występuje osteoporoza pierwotna, która jest konsekwencją starzenia się układu szkieletowego. U kobiet rozwija się po menopauzie, a u mężczyzn w podeszłym wieku. Utrata gęstości mineralnej kości jest związana z wiekiem, rozpoczynającym się po 40 roku życia u kobiet i 45 roku życia u mężczyzn.
Istnieje wiele czynników które przyśpieszają jej przebieg. Możemy temu zapobiec przez zmianę stylu życia.
Czynniki przyśpieszające rozwój osteoporozy to:
- zła dieta (głównie mało wapnia, witaminy D, niedożywienie)
- palenie papierosów
- nadużywanie alkoholu
- mała aktywność fizyczna
- mało światła słonecznego
Rzadko występuje osteoporoza wtórna, która jest wynikiem innych chorób lub stosowania niektórych leków.
Do przyczyn osteoporozy wtórnej należą:
- zaburzenia hormonalne (nadczynność tarczycy, przytarczyc, cukrzyca, przedwczesna menopauza)
- choroby układu pokarmowego, przebiegające z zaburzeniami wchłaniania, przewlekłe zapalenia, choroby reumatyczne.
Osteoporoza jest powszechna u osób w podeszłym wieku, zwana cichą epidemią ze względu na bezobjawowy przebieg. Choruje na nią co trzecia kobieta, po menopauzie. Najczęściej dochodzi do złamań kręgów, których połowa przebiega skrycie, stopniowo prowadząc do obniżenia wzrostu, garbienia się, problemów z poruszaniem, pogorszenia nastroju a nawet depresji. Złamania trzonów kręgów, częściej występują w okresie jesienno-zimowym, związanym z poślizgnięciem czy upadkiem.
Typowe też jest złamanie kości przedramienia w nadgarstku lub złamanie szyjki kości udowej. Złamaniom tym towarzyszy silny ból, ograniczenie ruchomości i zniekształcenie okolicznych tkanek. Szybka diagnostyka, odpowiednie leczenie, zmiana stylu życia, regularne przyjmowanie leków, może skutecznie zapobiec złamaniom kości i utrzymać sprawność układu ruchu do późnej starości. Należy jeść dużo pokarmów zawierających dobry wapń organiczny, jest on łatwo przyswajalny przez kości, znajduje się w: warzywach i owocach (szczególnie w ich skórce), w mleku, przetworach mlecznych, płatkach śniadaniowych, jajkach, otrębach, kiełkach pszenicy, owsa, w orzechach, miodzie. Witamina D pozwala organizmowi przyswajać wapń. Jest niezbędna do krzepnięcia krwi, normalnego wzrostu kości, tkanek, pracy serca i układu nerwowego. Dlatego też powinniśmy przebywać na słońcu 20-30 minut, codziennie, najlepiej rano, po południu należy chronić się w cień. Wykorzystujcie słońce nie dla opalenizny, a dla zdrowia.
mp.pl REUMATOLOGIA lek.Zofia Gula, dr med.Mariusz Korkosz
Tombak M., Uleczyć nieuleczalne, Łódź, WOLUMEN1999.
JCH